dimosofoulis@yahoo.gr

Σάββατο 6 Σεπτεμβρίου 2008

Τα όνειρα στοιχειώνουν στις παράγκες

Η πόλη της Πάτρας και το λιμάνι της αποτελούν πύλη εισόδου και εξόδου για χιλιάδες Έλληνες και Ευρωπαίους που κατευθύνονται από την Ιταλία στην Ελλάδα και αντίστροφα. Ταυτόχρονα είναι και πύλη εξόδου για χιλιάδες οικονομικούς (ή πολιτικούς) μετανάστες και πρόσφυγες που κινούνται από την Ασία προς την Ευρώπη. Από τις αρχές της δεκαετίας του '90 σταθερά η πόλη φιλοξενεί καθημερινά χιλιάδες αλλοδαπούς, που ζώντας κάτω από άθλιες συνθήκες περιμένουν τη σειρά τους για να περάσουν (παράνομα) με τα πλοία της γραμμής στην Ιταλία και από εκεί στη βόρεια και κεντρική Ευρώπη.
Η πόλη και οι απόκληροι της Ανατολής εδώ και χρόνια βιώνουν ένα πρόβλημα που έχει πολλές προσεγγίσεις - οπτικές. Καθεμιά φωτίζει διαφορετική πλευρά του προβλήματος, εξίσου σημαντική και αναγκαία για την κατανόηση και επίλυσή του.
1. Η διεθνής συγκυρία
Οι περιφερειακές συγκρούσεις, οι βίαιες στρατιωτικές επεμβάσεις του ΝΑΤΟ και η φτώχεια του τρίτου κόσμου γεννούν και θα γεννούν πρόσφυγες που θα αναζητούν καλύτερη τύχη στην Ευρώπη. Οι Ευρωπαίοι πρέπει να αποδεχτούν μια πραγματικότητα: εκατοντάδες χιλιάδες Ασιάτες και Αφρικανοί θα συρρέουν στις χώρες τους, προσπαθώντας να "βρουν στον ήλιο μοίρα". Έγκαιρα πρέπει να αναπτυχθούν πολιτικές υποδοχής και ένταξής τους στην ευρωπαϊκή κοινωνία. Αρνούμενοι να δούμε την αλήθεια εθελοτυφλούμε και διογκώνουμε το πρόβλημα.
2.Η παράνομη διακίνηση ανθρώπων - σύγχρονο δουλεμπόριο
Δεν μπορείς να το αποδείξεις, αλλά η όλη κατάσταση το καταμαρτυρά: διεθνές κύκλωμα δουλεμπόρων προωθεί, έναντι αδράς αμοιβής, ανθρώπους από την κεντρική Ασία στη Δυτική Ευρώπη. Τούρκοι, Έλληνες, Ιταλοί κ.ά. δουλέμποροι διαδοχικά προωθούν τους ανθρώπους αυτούς από την είσοδο της χώρας τους στην έξοδό της. Η συμμετοχή διεφθαρμένων κρατικών λειτουργών (λιμενικών, διωκτικών αρχών) είναι απαραίτητη για την απρόσκοπτη λειτουργία του δικτύου και ως εκ τούτου δεδομένη. ( Ότι το κύκλωμα δρα και στην Πάτρα μαρτυρά το γεγονός ότι οι πρόσφυγες επιλέγουν το λιμάνι της και όχι το αντίστοιχο της Ηγουμενίτσας για να φύγουν.)
3. Η ανθρωπιστική πλευρά - ανθρώπινα δικαιώματα
Χιλιάδες άνθρωποι ζουν σε ξύλινα και νάυλον παραπήγματα, μέσα σε άθλιες συνθήκες χωρίς στοιχειώδεις υποδομές υγιεινής (τουαλέτα, αποχέτευση, ύδρευση, θέρμανση, φωτισμό), ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, διατροφή και γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης από δουλέμπορους.
4. Η δημόσια υγεία
Η συγκατοίκηση χιλιάδων ανθρώπων μέσα στις άθλιες συνθήκες που προαναφέραμε είναι βραδυφλεγής βόμβα για τη δημόσια υγεία. Κινδυνεύουν άμεσα τόσο οι ίδιοι οι πρόσφυγες όσο και οι περίοικοι.
5. Η εγκληματικότητα
Η συσσώρευση ταλαιπωρημένων και ρακένδυτων στα παραπήγματα από μόνη της αποτελεί εν δυνάμει πηγή εγκληματικότητας: μικροκλοπές και παραβατική συμπεριφορά είναι δυνατό να εμφανιστούν στην προσπάθειά τους για επιβίωση. Γενικευμένη αντιμετώπιση των ανθρώπων αυτών ως εν δυνάμει κλέφτες, απατεώνες, βιαστές κ.τ.ο. είναι επικίνδυνη και απαράδεκτη. (Δεν αποκλείουμε βέβαια την περίπτωση να παρεισφρύσουν στο χώρο του καταυλισμού κακοποιά στοιχεία, όπως έμποροι ναρκωτικών, εκμεταλλευόμενοι το συνωστισμό και τις συνθήκες που επικρατούν εκεί γενικότερα.)
6. Ο ρατσισμός
Η παρουσία των προσφύγων στις παρυφές της πόλης φέρνει στην επιφάνεια αντιδράσεις πολιτών που αγνοούν τη δυσχερή τους θέση, προβάλλουν αρνητικά χαρακτηριστικά και επεισόδια (υπαρκτά ή φανταστικά) και επιδιώκουν την πάσει θυσία εκδίωξη τους από το χώρο, αδιαφορώντας για τα αίτια της εδώ παρουσίας τους και τη μετέπειτα τύχη τους.
7. Η πρόταση
Η δημιουργία άμεσα κέντρου υποδοχής και φιλοξενίας προσφύγων στα όρια του δήμου της Πάτρας έπρεπε να έχει γίνει εδώ και χρόνια. Έστω και τώρα η πολιτεία πρέπει να ιδρύσει το κέντρο που θα περιλαμβάνει ξενώνες, εστιατόριο, χώρους ψυχαγωγίας και άθλησης, ιατρείο, κέντρο ενημέρωσης και στήριξης των προσφύγων. Οι πρόσφυγες που φτάνουν στην Πάτρα πρέπει να καταγράφονται και να αποκτούν προσωρινά έγγραφα αναγνώρισης που θα τους επιτρέπουν την απρόσκοπτη μετακίνησή τους.
Η χωροθέτηση του κέντρου πρέπει να γίνει κοντά στο νέο λιμάνι και όχι σε απομακρυσμένες και απομονωμένες περιοχές, διαφορετικά οι πρόσφυγες θα το αποφεύγουν.
Φορέας υλοποίησης του έργου πρέπει να είναι η κεντρική διοίκηση και οι εδώ αντιπρόσωποί της ( Περιφέρεια Δυτ. Ελλάδας). Η Τοπική Αυτοδιοίκηση (Δήμος , Νομαρχία) δεν διαθέτει τους πόρους και σκοντάφτει στα ντόπια μικροσυμφέροντα.
Παράλληλα η κυβέρνηση πρέπει επιτέλους να αναλάβει πρωτοβουλία στα πλαίσια της Ε.Ε. και μαζί με χώρες που αντιμετωπίζουν αντίστοιχα προβλήματα (Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία)να προχωρήσουν στη θεσμοθέτηση ρεαλιστικής και μακρόπνοης πολιτικής στη βάση των αρχών δικαίου και ανθρωπισμού.
Η ροή προσφύγων από τον τρίτο κόσμο προς το Βορρά είναι αναπόφευκτη στην παρούσα διεθνή συγκυρία. Όσο νωρίτερα αναλάβουμε δράση τόσο μικρότερα θα είναι τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουμε στο μέλλον.

Δεν υπάρχουν σχόλια: